گزم با صالحان بی دوست فردا در بهشت آرند
گر ترا در بهشت باشد جای
دیگران دوزخ اختیار کنند،
بدین دلیل دیوث سعیدالدارین باشد.
اما اینجا نکته یی وارد است: اگر سائلی پرسد که این جماعت یعنی اکابر دیوث چون بواسطه صحبت شیخکان از بهشت متنفراند، و به دوزخ نیز به عدد هر شیخکی که در بهشت است هزار قاضی و نواب و وکلای او نشسته اند، چون است که از صحبت ایشان ملول نیستند؟ جواب گویی: چون شیخکان در این دنیا به عبادت و طهارت موسوم بودند- اگر چه این معنی سری به ریا و رعونت داشت، و آن مظلوم دیوث هرگز کون نشسته باشد و سجده نکرده، پس وضع شیخکان مغایر وضع دیوث باشد. و قاضیان و اتباع ایشان بواسطه اینکه به عصیان و تزویر و مکر و تلبیس و حرام خوارگی و ظلم و بهتان و نکته گیری و گواهی به دورغ و حرص و ابطال حقوق مسلمانان و طمع و حیلت و افساد در میان خلق و بی شرمی و اخذ رشوت موصوف بوده و در دیوث هم این خصال مجبول است اسپت پس میان ایشان جنسیت کلی تواند بود، و همین سبب جنسیت مایه صحبت قاضیان و اتباع ایشان خواهد بود که الجنس الی الجنس امیل. در کلام حکما آمده است که الجنسیه عله الضم، لاجرم چون کودکشان دوزخ برگی چنین را به دوزخ کشند، آن بزرگ دل خوش کرده می گوید:
گزم با صالحان بی دوست فردا در بهشت آرند
همان بهتر که در دوزخ کشندم با گنه کاران
یکی از کبار مفسران در تفسیر آیه و ان منکم الا واردها چنین فرموده باشد که: مجموع خلایق از صراط چون برق می گذرند مگر قاضیان و اتباع ایشان که ابدالآباد در دوزخ باشند و با همدیگر شطرنج آتشین بازند. چنانکه در اخبار نبوی و آثار مصطفی آمده است که اهل النار یتلاعبون بالنار. بدین دلایل این خلق را بر دیگر اخلاق ترجیح می دهند.
